Is de productie van circulaire meststoffen uit organische reststromen de toekomst?

Wat is het verschil tussen minerale en organisch gebaseerde meststoffen?

Paul: “Organisch gebaseerde meststoffen bevatten organische en anorganische componenten die niet allen direct voor de plant beschikbaar zijn.” Hoe dat precies werkt weet Doline Fontaine, wetenschapper in organisch gebaseerde meststoffen, precies uit te leggen: “Bepaalde voedingstoffen zijn beschikbaar gedurende de plantgroei, terwijl andere slechts over lange tijd gemineraliseerd worden. De organisch gebaseerde meststoffen bevatten stoffen, waaronder koolstof, die bijdragen aan de gezondheid van het bodemleven. Deze dragen bij tot verbetering van fysische, chemische en biologische indicatoren van de bodem. Aanwezigheid van dergelijke organische stoffen in de bodem verbetert onder andere waterinfiltratie, activeert het microbieel leven in de bodem en reduceert het risico van verdichting van de bodem.”

Hoe werkt de productie van circulaire meststoffen?

Paul: “Als eerste is er voor de productie van circulaire meststoffen een organische reststroom nodig, dat kan in de vorm van dierlijk afval, rioolslib, afval van de voedingsmiddelenindustrie, landbouwafval, slachthuisafval en groenafval. Het idee is dat die reststromen geen afval worden, maar worden gebruikt als meststoffen.”

Is de productie van circulaire meststoffen duurzaam?

Paul: “De productie van circulaire meststoffen kost nog steeds energie. Het gebruik van organische reststromen maakt het duurzamer, maar uiteindelijk is het pas écht helemaal duurzaam en circulairals de energie die gebruikt wordt voor de productie op een duurzame manier is opgewekt. Globaal gezien is de voetafdruk van organisch gebaseerde meststoffen veel lager dan voor minerale meststoffen, maar de optimale benutting verdient vaak nog extra aandacht.”

Wat is het voordeel van circulaire meststoffen en waarom doet Yara het?

Robert: “Yara wil er naartoe om fossielvrij te produceren om op een verantwoordelijke wijze de wereld te voeden en de planeet te beschermen. Als je kunstmest produceert heb je nu nog aardgas nodig. De overstap naar groene ammoniak, dus productie met groene waterstof, is een voorbeeld van een alternatief voor het gebruik van aardgas. Het gebruik van organische reststromen ook. Het zorgt ervoor dat er geen of minder nieuwe nutriënten hoeven worden toegevoegd aan de kringloop vanuit fossiele bronnen. Aan de andere kant zorgt het gebruik van deze reststromen ervoor dat deze niet op de afvalberg terechtkomen.”

Hoe ziet de toekomst van circulaire meststoffen er binnen Yara uit en wat zijn de uitdagingen?

Robert: “Een belangrijke uitdaging is dat je nog niet heel precies kunt sturen met de huidige organisch gebaseerde meststoffen; iets wat juist wel kan met minerale meststoffen.

Het nauwkeurig bemesten van gewassen door de meststof op het juiste moment, in de juiste vorm, in de juiste hoeveelheid, daar waar het nodig is toe te voegen, is cruciaal voor een goede opbrengst. Bovendien is Nutrient Usage Efficiency (NUE) een belangrijke manier om de uitstoot van stikstof te beperken. NUE houdt onder andere in dat je zo efficiënt mogelijk met je meststoffen omgaat. Met organisch gebaseerde meststoffen is dat nu nog moeilijk te bereiken, omdat je met de deze meststoffen zogezegd minder goed kunt sturen dan met minerale meststoffen.”

Dennis Haak, eindgebruiker van meststoffen, bevestigt dat: “Voorheen gebruikten we op ons bedrijf slechts sporadisch dierlijke meststoffen, omdat je nooit precies wist wat je op dat moment deed en de analyse pas achteraf kwam. Onze ervaring was dan ook dat je naderhand moest corrigeren met gewone kunstmest. Echter hebben we dit jaar wel voor dierlijke meststoffen gekozen. Belangrijkste reden was het financiële plaatje, maar we zijn ons er ook heel erg van bewust dat we de kant van kringlooplandbouw op moeten.”

Robert: “We willen met Yara vooroplopen in de richting van fossielvrije productie van meststoffen, we blijven dit continu ontwikkelen.” Paul: “Vanuit R&D willen we gaan fungeren als knowhow-centrum op het gebied van chemische en fysische productkwaliteit van organische meststoffen. Verder denk ik dat de productie van organische meststoffen door verwerken van de decentrale reststromen een grote uitdaging wordt, aangezien de kunstmeststoffen nu veelal op één plek in grote hoeveelheden tegelijk geproduceerd worden.”